فروهر یا نماد فر کیانی، نشان ملی ایرانیان است که قدمت آن بیش از ۴,۵۰۰ سال تخمین زده می‌شود. نماد پیکر بالداری که پیش از زرتشت، در ایران و خاورمیانه و تمدن‌های مصر و سومر و آشور وجود داشته و پس از ظهور سلسله هخامنشیان، اثر آن در فرهنگ آریایی بر جای ماند.
این نشان از دیرباز در سنگ‌نگاره‌های بیستون و تخت جمشید به چشم می‌خورد و اکنون به اشکال گوناگون در جواهرات، کاشی‌ها، سنگ‌ها و بشقاب‌های نقره‌ای و مواردی از این دست ساخته یا حک می‌شود؛ اما نماد فروهر از نخستین دهه‌های قرن بیستم میلادی به آتشکده‌ها، زیورآلات و نشان انتشاراتی زرتشتی وارد شد. پیش از این تاریخ، تنها به‌عنوان نماد ایران باستان از آن یاد می‌کردند و اکنون به‌عنوان نشانی ملی، یادآور دوران شکوه و قدرت پارسیان است. تاجی که بر سر نماد وجود دارد نیز فر پادشاهی ایران زمین را یادآور می‌شود.
همچنین در اعتقادات آیین زرتشت «فره وهر» یا «فره وشی» نه نماد اهورامزدا بلکه در مفهوم، بخشی از وجود پاک اهورامزدا معرفی می‌شود. گوهری که در وجود همه موجودات هستی از جمله انسان به ودیعه گذاشته شده است و پس از مرگ نیز، به سوی پرودگار باز می‌گردد. در این نوشتار با معنا و تاریخچه فروهر و مفهوم بخش‌های مختلف آن بیشتر آشنا خواهید شد
در واقع، فروهر یعنی گوهر اصلی همه موجودات هستی و حرکت ذاتی که در همه‌چیز وجود دارد. این گوهر به هر ماده‌ای (جماد، نبات و حیوان) هستی بخشیده و هیچ چیز در جهان وجود ندارد که فروهر نداشته باشد.
۱. چهره پیرمرد: بخش سر تا سینه این پیکر، نقش مردی سال‌خورده را در اذهان زنده می‌کند و نشان از خرد و تجربه دارد. در واقع این تصویر، دانایی، جهاندیدگی و تجربه پیران خردمند را به نمایش می‌گذارد. به عبارت دیگر، قرار دادن چهره یک پیرمرد در این نماد، اشاره به شخص نیکوکار و یکپاپرستی است که ظاهر و رفتار مناسب و پسندیده‌اش، الگوی دیگران شده و تجربیات وی برای سایر مردمان بسیار ارزشمند خواهد بود. معنای دیگری که برای آن متصور شده‌اند، کمال آدمی و علاقه خداوند برای دیدن انسان در بلوغ و تعالی است.
۲. دست راست افراشته: دست راست نگاره فروهر به‌سمت بالا (سوی آسمان) دراز شده و اشاره به ستایش و پرستش آفریدگار یکتا دارد. همچنین این امر را نشانه بزرگ‌منشی، بالا اندیشی و روشنفکری دانسته‌اند.۳. حلقه‌ای در دست چپ: حلقه‌ای که در دست چپ پیرمرد دیده می‌شود را نشان از عهد و پیمان با پروردگار و نماد هم‌بستگی و وحدت می‌دانند. برخی مورخان نیز بر این عقیده‌اند که حلقه ازدواج برگرفته از همین حلقه فروهر و سنتی ایرانی است. سنتی که به جهان صادر شده و وجود آن، نشان از پیمان وفاداری زوجین دارد.۴. بال‌های گشوده: بال‌های کشیده شده در طرفین نگاره را به چند شکل معنا می‌کنند. «برابری» اولین ترجمان این بخش از فروهر معرفی شده و پیشرفت و تعالی بشر به سوی اهورامزدا، استنباط دیگری از بال می‌تواند باشد.
سه ردیف پر روی بال‌ها به چشم می‌خورد که نشان کردار، گفتار و پندار نیک است که پیروی از آن، بشر را به کمال می‌رساند. در واقع پر پرواز به سوی تعالی و ترقی را همان کردار نیک، گفتار نیک و پندار نیک باید دانست که بال‌های انسان تنها با وجود این پرها توانا شده و او را به سر منزل مقصود خواهد رساند. خط‌های روی بال را نیز به نشانه ۳۳ امشاسپند یا فرشته در نظر می‌گیرند.
۵. حلقه میان کمر: در میان نگاره، دایره‌ای بزرگ دیده می‌شود که به جهان هستی و دایره روزگار اشاره دارد. دایره‌ای که نشانه بی‌پایانی روزگار است و انسان در میان آن قرار گرفته و رفتار و کردار آدمی، به شخص وی بازمی‌گردد.
۶. پاهای پرنده (دو رشته آویز): دو سر حلقه نماد فروهر به‌سمت پایین آویزان و به راست (خیر) و چپ (شر) کشیده شده است. این امر نشان از دو عنصر باستانی دارد؛ «سپنتا مینو» به‌معنای مقدس را همان نیروی خیر یا اهورامزدا می‌دانند که راهنمای خوبی‌ها، اندیشه نیک و سازندگی خواهد بود. در مقابل، سمت چپ نماد «انگره مینو» به‌معنای اهریمن، نیروی شر و راهنمای بدی و مظهر فساد و پلیدی‌ها دیده می‌شود.
این دو رشته آویز، دو نیروی متضاد خیر و شر یا نیکی و بدی را نمایان می‌کنند که در نهاد انسان وجود دارد و در واقع آدمی در میان این دو نیرو قرار گرفته است. پس وجود آن، بر مبارزه درونی و همیشگی در جهت سازندگی دلالت می‌کند.
۷. دم پرنده (دامن سه قسمتی): در قسمت پایین پیکره یک دم یا دامن سه قسمتی به چشم می‌خورد که برخلاف سه اصل اولیه، نشان از کردار بد، گفتار بد و پندار بد دارد. در تفسیر این بخش آمده که بد اندیشی، بد گفتاری و بد کرداری و به‌طور اعم بدی‌ها را همواره باید در پایین‌ترین مرتبه و زیر پا افکند و به عبارت بهتر نادیده گرفت.
در نهایت روی تصویر به‌سمت راست قرار گرفته که سمت شرق و طلوع روشنایی است و از این جهت، روشنی، راستی، پاکی و شادی را نوید می‌دهد. هرچند که بعضا در برخی نگاره‌های موجود، به‌اشتباه در سمت مقابل نیز دیده می‌شود.
